Ubezwłasnowolnienie a dziedziczenie – jak wyglądają takie sprawy spadkowe?

Sprawy spadkowe często prowadzone są w sądzie. Niejednokrotnie dochodzi to tego, że spadkobiercy nie potrafią porozumieć się w sprawie spadku, bądź podważają go. Jednak ich sytuacja prawna pozwala na samodzielne reprezentowanie się przed sądem bądź też podejmowanie czynności prawnych. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja u osób ubezwłasnowolnionych. Czy mogą więc one dziedziczyć?

Czym jest ubezwłasnowolnienie?

Wiele osób zapewne słyszało o piosenkarce Britney Spears, nad którą kuratelę ma jej ojciec. Okazuje się więc, że nie może ona zarządzać swoim majątkiem, ani też podejmować decyzji dotyczących spisywania testamentu czy nawet nie może głosować. Otóż ubezwłasnowolnienie jest pozbawieniem osoby fizycznej zdolności do czynności prawnych. Orzeczenie na podstawie przesłanek podejmuje sąd. Otóż osoba, która ukończyła 13 rok życia może zostać ubezwłasnowolniona. Wtedy też konieczne jest ustanowienie opieki. W przypadku osób nieletnich mogą ją sprawować rodzice, ale może być też wyznaczony przez sąd inny opiekun prawny. Tak samo sytuacja wygląda w przypadku osób dorosłych. Zatem czy osoba ubezwłasnowolniona może być spadkobiercą?

Osoba ubezwłasnowolniona a spadek – jak wygląda ta sytuacja pod kątem prawnym?

Warto wiedzieć, że osoba ubezwłasnowolniona nie posiada zdolności do czynności prawnych, ale ma nadal zachowaną zdolność prawną. Oznacza to, że może być spadkobiercą, a nawet ubiegać się o zachowek, lecz nie może nim zarządzać i w jej imieniu działa opiekun prawny. Ubezwłasnowolniony choć nie może podejmować decyzji, to jednak posiada pełną zdolność bycia podmiotem praw i obowiązków. W toku postępowania sądowego reprezentuje ją opiekun prawny, który może zarządzać też jej majątkiem, ale w sposób przynoszący korzyści dla spadkobiercy. Oznacza to, że nie może wychodzić poza zakres swoich obowiązków. Oczywiście wcześniej musi wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku. Tutaj przyda się pomoc adwokata, który sformułuje właściwy wniosek. Trzeba pamiętać, że aby był on rozpatrywany przez sąd musi spełniać wszelkie wymagania formalne.

Osoba ubezwłasnowolniona a testament

Adwokat od spraw spadkowych często zajmuje się też podważaniem testamentu. Otóż należy wiedzieć, że osoby ubezwłasnowolnione nie mają prawa sporządzać testamentu, gdyż nie posiadają zdolności od czynności prawnych. Dlatego takie testamenty są nieważne. Oczywiście nie oznacza to wcale, że osoba, która nie ma zdolności do czynności prawnych nie może zostawić nikomu swojego spadku, nie oznacza to także, że jej opiekun prawny dziedziczy po niej. W tym przypadku dziedziczenie jest ustawowe. Zastosowanie ma Art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego (K.c.), który jasno określa, że w pierwszej kolejności z ustawy powołane są do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Dziedziczą oni po 50% spadku. Ale należy wiedzieć, że część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całego spadku.

Rola opiekuna osoby ubezwłasnowolnionej w zarządzaniu spadkiem

Opiekun prawy osoby ubezwłasnowolnionej ma za zadanie sprawować nad nią należytą opiekę. Jeżeli ta osoba odziedziczy spadek to zarządza także jego spadkiem, jednak jego celem jest działanie na korzyść osoby ubezwłasnowolnionej, stąd też wszystkie aktywa odziedziczone mogą być wydane tylko i wyłącznie na zapewnienie jej należytego standardu życia czy opieki medycznej. Tutaj zastosowanie ma art. 161 § 1 K.r. i o. zgodnie, z którym wszystkie akcje, obligacje czy pamiątki powinny znajdować się w depozycie sądowym. Jeżeli odziedziczona jest też gotówka, która jednak w danym momencie nie jest potrzebna, to powinna znajdować się ona w banku i opiekun prawny może podejmować depozyt tylko i wyłącznie po zezwoleniu sądu opiekuńczego. To właśnie sąd opiekuńczy ma za zadanie nadzorowanie opiekuna prawnego. Otóż w testamencie może być określona osoba, która może zarządzać majątkiem osoby ubezwłasnowolnionej i może to być członek najbliższej rodziny, ale też osoba nie wykazująca pokrewieństwa czy powinowactwa.

Testament należy się osobie ubezwłasnowolnionej przy czym nie może nim zarządzać i tym zajmuje się opiekun prawny. Jednak organem nadzorczym jest w tym przypadku sąd opiekuńczy, który sprawdza czy nie dochodzi do nadużyć ze strony opiekuna, a majątek zaspokaja potrzeby spadkobiorcy.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *